Hilversum

Pieter Winsemius presenteerde donderdag een rapport over de herindeling van de gemeenten in de Gooi en Vechtstreek. Volgens de SP is het een zinloze bijdrage is aan een steeds terugkerende discussie. Zowel onze vorige als de huidige burgemeester zijn voorstander van herindelen en één Gooistad. De SP heeft zowel oud burgemeester Bakker als burgemeester Broertjes verteld dat herindelen niet onze voorkeur heeft. Maar de discussie blijft terugkomen. Het nu verschenen rapport van Pieter Winsemius biedt ook geen oplossingen voor samenwerkingsproblemen van gemeenten die niet willen samenwerken. Evenmin biedt het handvaten om zelfstandig te blijven en gaat het voorbij aan het gebrek aan draagvlak onder de inwoners. Het is jammer dat een dure "expert" is ingehuurd die met conclusies en aanbevelingen komt die wij al "kenden" en die niet gaan werken.

Het verrast de SP niet dat het door Pieter Winsemius gepresenteerde rapport alleen maar kijkt naar schaalvergroting. Winsemius schenkt maar weinig aandacht aan draagvlak onder inwoners. Dat is vreemd, want naast inhoudelijke en culturele aspecten is dit één van zijn drie zelfgekozen beoordelingscriteria. Een criterium wat overigens voor de SP enorm van belang is voor het laten slagen van welke samenwerking dan ook. Dit dure rapport bewijst wat we al wisten. We hebben nog een lange weg te gaan om te komen tot goede samenwerking. Maar daar hadden wij geen rapport voor nodig.

De uitkomsten: Een herindeling met de drie BEL gemeenten (Blaricum, Eemnes, Laren) is onvoldoende. Huizen moet samen met Naarden en Bussum. BEL kan zich daarbij aansluiten of kan zich bij Hilversum voegen. Als het aan Winsemius ligt spreken de gemeenten de al jaren voortslepende problemen nog voor de zomer even uit.

Dhr. Winsemius erkent wel de cultuurverschillen die er binnen de diverse gemeenten zijn. Vreemd genoeg is dat volgens hem wel een probleem voor samenwerking maar blijkbaar geen belemmering bij een herindeling.
Bij bepaalde onderwerpen - zoals sociale zaken, ruimtelijke ordening en regionaal economisch beleid - moeten de gemeenten zo gaan samenwerken dat de meerderheid beslist. Uiteindelijk moet er hoe dan worden heringedeeld. Als oplossing voor het probleem van de grotere afstand van het bestuur tot de inwoner moeten dan maar weer dorps- of wijkraden worden ingesteld.

Over de schutting
Het huidige beleid van de regering maakt het voor de gemeenten niet makkelijk om alle taken goed en zorgvuldig uit te voeren. Sterker nog, het is onmogelijk. Grote veranderingen in verantwoordelijkheden gaan gepaard met gigantische bezuinigingen en dat in veel te weinig tijd. De hele boel wordt over de schutting naar de gemeenten gegooid.

Laagdrempelig en dichtbij mensen
De SP organiseert het graag zo dat gemeentelijke dienstverlening laagdrempelig en dichtbij inwoners georganiseerd wordt.

Fractievoorzitter Bianca Verweij: “In plaats van tijd, geld en energie te steken in ‘bestuurlijk opschalen’ en groter worden lijkt het de SP beter om te investeren in slim samenwerken en de ‘eigen kracht’ van de gemeenten. Belangrijk is dat de democratische controle gewaarborgd blijft. Op dit moment merken we dat in samenwerkingsverbanden zoals het Gewest en de BEL samenwerking lokale democratische legitimering een probleem is. Dat wordt echt niet zomaar beter door herindeling. Je lost het niet op door de minderheid buiten spel te zetten en inwoners of gemeenteraadsleden minder zeggenschap te geven. Dat gaat ten koste van draagvlak, lokaal maatwerk en zeggenschap. Als de herindelen niet kan helpen om gemeenten zelfstandig te laten zijn dan heeft het geen meerwaarde.”

Kwaliteit van gemeente als uitgangspunt
Voor de SP gaat het om de kwaliteit van een gemeente. We staan zeer kritisch tegenover gemeentelijke herindelingen. Zowel onderzoek als jarenlange ervaring laat zien dat de voordelen enorm worden overdreven en de nadelen steevast worden onderschat. Veel zaken die in een kleine gemeente onderling worden geregeld, worden bij schaalvergroting formeel vastgelegd. Dat leidt niet automatisch tot een betere uitvoering. En meermaals zien we dat de dienstverlening verder weg komt te staan van de inwoners. De lasten van de burgers dalen niet, maar stijgen meestal naar het hoogste tarief dat bij één van de betrokken gemeenten gold. De mate waarin inwoners betrokken zijn bij de politiek neemt af. Kwaliteit verbetert dus niet automatisch bij schaalvergroting.

Draagvlak onder bewoners voorwaarde
Eén ding staat als een paal boven water, de SP zal nooit instemmen met een gemeentelijke herindeling zonder dat is vastgesteld dat de inwoners van de betrokken dorpen en/of steden voor samenvoegen zijn. Door bijvoorbeeld een referendum te houden kan getoetst worden wat het draagvlak onder inwoners is. En natuurlijk moeten we slim samenwerken maar daarvoor hoef je niet over te gaan tot herindeling.

De reactie van onze SP-BEL bevestigd ook hoe onbegaanbaar het pad is dat Winsemius wil volgen.

Het dossier herindelen kent een lange geschiedenis lees meer in ons dossier gemeente en bestuur