Hilversum

Deze week kondigde wethouder Hammer de oplossing voor de problemen in de thuiszorg aan. Alle negen regiogemeenten komen met extra geld over de brug om zorg voor iedereen te garanderen. Dat klinkt natuurlijk prachtig, maar hoe zat het ook al weer precies? Zijn er nu problemen voorkomen, of zijn nu slechts zelf veroorzaakte misstanden rechtgezet?

Hoe zat het ook al weer?
Met de invoering van de WMO zijn gemeentes in plaats van de rijksoverheid verantwoordelijk geworden voor de thuiszorg. Daardoor moeten gemeentes nu bepalen waarop zorgbehoevenden zoals ouderen en gehandicapten recht hebben. Dat gebeurt door middel van zogenaamde indicaties. Door veranderingen in het systeem krijgen ouderen en gehandicapten nu veel vaker goedkopere zorg toegewezen. Dat leidt bij thuiszorginstellingen tot problemen. Hun personeel is ineens ‘te duur’ en er zijn te weinig mensen om tegen slechtere arbeidsvoorwaarden de goedkopere zorg te verlenen. Daardoor komen mensen op wachtlijsten terecht terwijl thuiszorg noodzakelijk is. 

schrijnend
De verhalen die dat oplevert zijn schrijnend. Een alleenstaande gehandicapte vrouw die al negen jaar thuiszorg nodig heeft staat nu ineens op een wachtlijst. Wanneer zij weer geholpen wordt met haar huishouden weet ze niet. Een ouder echtpaar wordt gevraagd om met de helft van de hun toegekende zorg genoegen te nemen zodat ook anderen geholpen kunnen worden. Zorgbehoevend en emotioneel gechanteerd. En wat te denken van de thuiszorgmedewerkster die de mensen die ze al jaren helpt moet vertellen dat ze niet meer langs mag komen? Stuk voor stuk situaties om wanhopig van te worden en slechts een greep uit de verhalen die de SP te horen kreeg. 

April
In april vroeg de SP zich al af of alles wel goed ging in de thuiszorg. En in juni trok het zorgconsortium zelf aan de bel: er werd met verlies gedraaid, er ontstonden wachtlijsten, zo kon het niet langer. De SP heeft altijd maar één boodschap gehad richting de wethouder: wat het kost, dat kost het, maar los dit op! Toch heeft het, doordat allerlei regionaal overleg nodig was, tot oktober moeten duren voor de huidige oplossing op tafel kwam. Natuurlijk begrijpen wij ook wel dat het lastig is om negen gemeentes op één lijn te krijgen, maar ondertussen kwamen wel steeds meer mensen in de knel. 

Niemand er op achteruit
In het collegeakkoord is – op voorspraak van de SP – afgesproken dat niemand er in zorg of in geld op achteruit gaat door de invoering van de WMO. Met die insteek is het college gelukkig aan de slag gegaan, de extra kosten daarbij voor lief nemend. Volgens de wethouder kunnen de mensen op een wachtlijst nu binnen vier tot zes weken opgelucht adem halen. Zo lang heeft het zorgconsortium nodig om met het extra geld de wachtlijsten weer weg te werken. Dat levert bij ons een dubbel gevoel op. Iedere dag op een wachtlijst is er immers één te veel als je zorg nodig hebt. Aan de andere kant lijken we nu tenminste weer de goede kant op te bewegen. 

Betere indicatie
De huidige afspraken bieden slechts tijdelijk soelaas. Wat de SP betreft moet zo snel mogelijk werk worden gemaakt van en structurele oplossing. In de nieuwe aanbesteding (per 1 januari 2009) moeten dekkende tarieven betaald worden voor alle soorten zorg. Ontslagen moeten zo worden voorkomen en thuiszorg moet verleend kunnen worden door geschoold personeel in vaste dienst. Ook de belangrijkste oorzaak van alle problemen, de indicatie, moet worden aangepakt. Dat kan in principe nu al. Na vragen van de SP gaf de wethouder aan best wat te voelen voor experimenten met alternatieve indicatie. Huisbezoeken door zorgverleners (huisartsen of verpleegkundigen bijvoorbeeld) in plaats van een telefoontje van het CIZ. Dan krijgt iedereen wat hij of zij nodig heeft.