Hilversum

Winst maken over de rug van patiënten en zorgverleners. Als SP vinden we dat niet OK. Onlangs zijn diverse publicaties van Follow The Money verschenen. Ze publiceerde zorgelijke conclusies over zorgorganisaties die structureel 10% (of meer) winst maken. In een lijst van organisaties troffen wij ook twee Hilversumse organisaties aan. De SP is van mening dat tot op de bodem uitgezocht moet worden hoe het bij die en mogelijke andere organisaties zit en dat wij als gemeente Hilversum dan wel regio Gooi en Vechtstreek paal en perk moeten kunnen stellen aan winstmarges. We stelden daarom vragen op voor het college van Hilversum.

Het lijkt erop dat de gemeente Hilversum dan wel onze inkooporganisatie Regio Gooi en Vechtstreek geen winstmarges heeft afgesproken met en voor (zorg)organisaties. Daarmee is winst maken over de rug van patiënten en zorgpersoneel mogelijk. Onbestaanbaar als we weten dat er op verschillende plekken wachtlijsten zijn in de zorg en verschillende mensen die zorg hard nodig hebben. Personeel werkt zich uit de naad. Als er winsten zijn moeten die gebruikt worden om extra zorguren te realiseren en personeel te ontlasten en/of beter te belonen.

Gemeente verantwoordelijk voor zorginkoop
De vraag is: gaan wij over dit alles? Het antwoord is ja! Sinds de decentralisaties in 2015 heeft de gemeente diverse zorgtaken en verantwoordelijkheden gekregen, inclusief budget. De gemeente is rechtstreeks verantwoordelijk voor beleid, budget en controle. Het is aan de gemeente om bij excessen in te grijpen en aanvullend beleid te maken.

Daarom heeft de SP de volgende vragen ingediend:

1. Welke norm hanteert de gemeente Hilversum met betrekking tot winstmarges, net zoals zorgverzekeraars, voor organisaties waar we mee werken in het sociaal domein?
2. Welke norm hanteert de regio Gooi en Vechtreek voor winstmarges, net zoals zorgverzekeraars, voor organisaties waar we mee werken in het sociaal domein?
3. Is de gemeente bekend met door Follow The Money opgestelde publicaties en de lijst?
4. Is het college het met de SP eens dat geld voor zorg naar zorg en zorgpersoneel moet gaan?
5. Is het college het met de SP eens dat je boterham verdienen aan zorg best mag maar dat mogelijk onrechtmatig verkregen winst niet OK is?
6. Welke acties/maatregelen gaat het Hilversum college nemen (lokaal/regionaal) naar aanleiding van de publicaties van Follow The Money? Bijvoorbeeld op het gebied van rechtmatigheid en winstmarges?

Achtergrondinformatie
Onderstaande teksten komen uit publicaties van Follow The Money:

Uitgebreid data-onderzoek van Follow the Money en KRO-NCRV’s Pointer en Reporter Radio wijst uit dat een groep zorgbedrijven erin slaagt om structureel torenhoge winsten te behalen. Dat onderzoek leverde een lijst op van 97 bedrijven die samen in een jaar tijd ruim 51 miljoen euro winst maakten; zij hielden gemiddeld een vijfde van hun omzet over. De nu gepubliceerde lijst bevat alle 174 bedrijven en stichtingen die in 2017 meer dan 10 procent winst maakten. Het is een breed scala aan bedrijven met één gemene deler: ze maken allemaal structureel buitensporig veel winst.

In de jaarrekeningen troffen we meermalen constructies aan waarmee zorggeld in de zakken van eigenaren kan belanden, zonder dat de winst direct wordt uitgekeerd. Organisaties lenen soms bijvoorbeeld tonnen uit aan hun bestuurders of eigenaren, of schrijven jaarlijks zonder toelichting grote sommen geld af als oninbare leningen. Soms huren zorgbedrijven voor hoge maandbedragen vastgoed van hun eigenaren of bestuurders. Dure leasewagens of auto’s van de zaak zijn eveneens een terugkerend item. Met name in de verpleging en verzorging aan huis vallen hoge winstmarges op, vanwege de magere resultaten die gemiddeld behaald worden in deze sector.

Hoge winsten worden gezien in de thuiszorg, de GGZ en de gehandicaptenzorg. Waar winstmarges van 2,2 procent de norm zijn

• Nadat de thuis- en jeugdzorg in 2015 naar de gemeenten werd overgeheveld en voortaan lokaal (en via de vrije markt) moest worden georganiseerd, hebben talloze zorgbedrijven zich op deze nieuwe markt gestort.
• Toezicht op deze zorgbedrijven ontbreekt vrijwel geheel. Slechts weinig bedrijven zijn verplicht om jaarverslagen in te leveren, de Inspectie controleert zelden, bijna iedereen kan een zorgbedrijf oprichten, en gemeenten en zorgverzekeraars kunnen amper nagaan of de ingediende declaraties gerechtvaardigd zijn.
• Sommige zorgbedrijven maken sinds 2015 miljoenenwinsten.
• Ondertussen wordt de lokale zorg steeds duurder en weten gemeenten niet goed meer hoe zij die moeten bekostigen.
• Follow the Money onderzocht samen met KRO-NCRV’s Pointer en Reporter Radio hoge winsten in de thuiszorg, de GGZ en de gehandicaptenzorg. Waar winstmarges van 2 tot 3 procent gewoonlijk al heel netjes zijn, troffen wij liefst 174 bedrijven die een winstmarge hadden van boven de 10 procent. We plozen hun jaarrekeningen uit. Bij 97 daarvan waren de hoge winsten (van gemiddeld 20 procent) niet incidenteel en ook na een nadere analyse niet verklaarbaar.

Link naar Follow The Money dataset zorgorganisaties

Link naar Follow The Money dossier zorgcowboys