Hilversum

Tot schrik en ontsteltenis ontdekte de SP Hilversum dat in onze Gooise crisisopvang langdurig – meerdere maanden- meerdere kleine kinderen wonen. Op dit moment betreft dat één baby, twee peuters en een tiener.  De SP wil dat we deze kinderen en hun verzorgers zo snel als mogelijk uit de crisisopvang halen. Desnoods moeten er speciale afspraken voor gemaakt worden.

Natuurlijk is het goed dat als er in het gezin een crisis is dat de moeder (of vader) met de kinderen naar een veilige haven kan uitwijken. De bedoeling is echter wel dat deze kinderen zo snel als mogelijk weer in een normale situatie terecht komen. De crisisopvang is voor volwassen al geen gewenste situatie maar voor kinderen al helemaal niet! Zij moeten kunnen opgroeien in een veilige, gezonde en normale omgeving. De crisisopvang is dat niet. 

Belangrijke taak
Sinds 2015 hebben gemeenten vanuit de jeugdwet een belangrijke taak:  het beschermen van het (ongeboren) kind en jong volwassene. Een taak waar gemeenten niet lichtzinnig over mogen denken. Vanuit de WMO hebben de gemeenten de taak om te zorgen voor crisisopvang voor volwassenen en gezinnen.

Tot 2012 deden we dat onder meer bij de Gooise vrouwenopvang. Dat huis werd in 2012 gesloten wegens misstanden. Daarvoor in de plaats is bijvoorbeeld een Oranjehuis in Almere gekomen. Het Oranjehuis heeft een beperkt aantal plekken en is vooral bedoeld als Blijf van mijn Lijf huis. Nu blijkt dat er, naast behoefte aan die opvang, ook nog steeds een flink aantal hulpvragen zijn waarbij ook jonge kinderen betrokken zijn.

Als Gooise gemeenten hebben we deze opvang ondergebracht bij de regio Gooi en Vechtstreek. Zie heeft 16 plekken, volgens het beleidsplan Bescherming en opvang. Wat opvalt, is dat zowel het beleidsplan ‘’Bescherming en opvang 2017’’ als het beleidsplan ‘’Zorg voor de jeugd’’ maar weinig zegt over hoe om te gaan met kinderen die in de crisis opvang terechtkomen. Het beleidsplan Bescherming en opvang spreekt bijvoorbeeld niet over de positie van kinderen in de crisisopvang. Verschillende passages gaan over uitgangspunten maar we zijn weinig tot geen concrete plannen met betrekking tot kinderen in de maatschappelijke opvang.

Kinderen in de Vluchtheuvel
Er komen relatief veel vrouwen met kinderen in de Vluchtheuvel terecht. Dat is een plek die met name bedoeld is voor mensen die dakloos geraakt zijn. Het één en ander begint te knellen. Ouders met kinderen kunnen onvoldoende doorstromen. De SP vindt dit problematisch en vraagt zich af of het probleem dat kinderen langdurig in de opvang zitten wel genoeg wordt onderschreven. wordt het wel belangrijk en urgent bevonden?

De beleidsplannen van de regio Gooi en Vechtstreek zeggen hierover bijvoorbeeld:

• “Gemeenten houden het gewone leven altijd in beeld, ongeacht de situatie van het kind en het gezin en ongeacht de hoeveelheid specialistische zorg.”
• “Als inwoners toch tijdelijk hun huis uit moeten, dan zorgen de gemeenten samen voor Beschermde woon- & opvangplekken, waar ingezet wordt op snelle uitstroom naar meer zelfstandigheid.”
• ‘’Focus op uitstroom is 1 van de doelen van het beleidsplan bescherming en opvang.’’
• ‘’Het belang van het kind staat voorop.’’

Er staat wel iets in de plannen over kinderen maar niet veel. Het blijft vooral bij algemeenheden waar niemand het mee oneens kan zijn. De grote vraag is: wat gaan we doen?

De SP heeft als ambitie: geen kinderen in de crisisopvang. Eventueel kunnen ze op op een maatschappelijke opvang plek die meer voldoet voor opvang van verzorgers en kinderen, maar zeker niet langdurig in de Vluchtheuvel. Dat dit nu wel gebeurd is reden tot zorg. Kinderen moeten daar zo snel mogelijk weg. 

Kinderrechten
Het VN verdrag kinderrechten is duidelijk: ‘’Ieder kind heeft recht op een levensstandaard die voldoende is voor zijn of haar lichamelijke, geestelijke, intellectuele, zedelijke en maatschappelijke ontwikkeling. Ouders moeten in eerste instantie ervoor zorgen dat het kind liefde krijgt, gezond en goed te eten, een bed om in te slapen, kleren om aan te trekken. Kortom alles wat kinderen nodig hebben om prettig op te groeien. De overheid moet ouders helpen met bijstand en ondersteuning.”

Bron: https://www.dekinderombudsman.nl/60/kinderrechten/

Niet gezond

In de Vluchtheuvel wordt hard gewerkt om de kinderen zo goed mogelijk te begeleiden, maar het is niet genoeg. Langdurig in de crisisopvang zitten heeft, vroeg of laat, grote invloed op kinderen. Zij komen daar niet voor niets. In de huiselijke situatie heeft zich iets voorgedaan. Dat is al een life-event op zich.

Vervolgens zetten ze langdurig op een plek waar relatief weinig begeleiding (voor het kind) is. Contact met familie, vriendjes of vriendinnetjes buiten het opvanghuis is lastig, en dat is natuurlijk niet goed voor het kind. Daarnaast is er weinig ruimte voor kinderen, want die is daar niet op afgestemd. Denk aan veilige speelplekken, een eigen kamer, plekken om huiswerk te maken of alleen te zijn.

Kortom: het is een ongewenste en een ongezonde plek voor kinderen om langdurig te verblijven. Het is van belang dat er voor deze kinderen extra gespecialiseerde hulp komt. Een eigen plan van aanpak, begeleiding en nazorg om alle zaken waar ze mee geconfronteerd worden een plek te geven. De medewerkers van de crisisopvang zijn namelijk beperkt in hun tijd en mogelijkheden.

Conclusie

1. De crisisopvang is geen geschikte plek om kinderen langdurig op te vangen. Het zo snel mogelijk uitplaatsen van kinderen en hun verzorger moeten we, als gemeente in samenwerking met de regio, beter gaan regelen.
2. Er zijn geen of onvoldoende uitstroom mogelijkheden voor deze groep.
3. Extra begeleiding inzetten wordt nergens genoemd als instrument.
4. De belangen van kinderen zijn in de verschillende beleidsplannen onvoldoende erkend en beschreven. Er zijn onvoldoende concrete maatregelen (of wellicht ambitie of het gevoel van urgentie) om kinderen zo snel als mogelijk uit de crisisopvang te krijgen.

Bovenstaande zaken zijn reden tot grote zorg. Ze leiden ertoe dat meerdere zeer jonge kinderen langdurig in onze crisisopvang zitten. Dat moeten wij ons aantrekken.

De SP wil dat de volgende vijf zaken zo snel als mogelijk op orde komen:

1. De kinderen en hun verzorgers die nu nog in de crisisopvang zitten moeten er zo snel mogelijk uit;
2. Voor gezinnen waar kinderen in het spel zijn moet de hoogste prioriteit gelden. Ze moeten zo snel mogelijk uit de opvang. Meer claimwoningen en alternatieve tijdelijke echt passende - tijdelijke - woonvormen; 
3. Voor kinderen in de crisisopvang moet extra (gespecialiseerde) begeleiding beschikbaar komen;
4. Huisuitzettingen moetenm zeker als er kinderen in het spel zijn, niet uitgevoerd worden. Ondersteuning voor een gezin, en dus ook de kinderen, moet dan onmiddellijk starten. (NB: Hiertoe loopt nu een pilot. Het uitgangspunt 'niet uitzetten' mag echter scherper benoemd worden in beleid. De uitvoering mag niet alleen gaan over huiszetting maar ook over het welzijn van de kinderen);
5. De verschillende regionale beleidsplannen: 'Bescherming en opvang' en 'Zorg voor de jeugd' moeten geëvalueerd worden. Er moeten aanvullende ambities en concrete maatregelen opgenomen worden om de belangen van kinderen in de crisis-/maatschappelijke opvang te borgen.

Vragen
Vanwege deze zorgen heeft de SP vragen gesteld aan het Hilversums college:

1. Is de wethouder het eens met de conclusies van de SP?
2. Is de wethouder op de hoogte van de situatie van de vier kinderen en hun verzorgers die op dit moment langdurig in de crisisopvang verblijven?
3. Welke concrete maatregelen heeft het college genomen om de situatie van deze kinderen zo snel als mogelijk te verbeteren?
4. Is de wethouder bereid om de vijf hierboven genoemde actiepunten van de SP ter harte te nemen?

Wij zijn benieuwd naar de antwoorden.