Hilversum

Door bezuinigingen op de jeugdzorg en de gemeentelijke inkoop- en aanbestedingswaanzin staat de zorg voor onze jeugd ernstig onder druk. Jeugdzorgorganisaties die nog aanspraak willen maken op geld van gemeenten of regio’s worden steeds vaker gevraagd onder de kostprijs zorg te leveren en een woud aan bureaucratie op te tuigen. Dat is onacceptabel.

Opinie door Maarten Hijink (Tweede Kamerlid SP) en Bianca Verweij (fractievoorzitter SP Hilversum)

Zorgverleners die werken met kwetsbare jongeren moeten – als het aan de gemeenten ligt – tijd gaan schrijven en een uitgebreide administratie bijhouden. Terecht zeggen Jeugdzorgorganisaties dat ze onder die omstandigheden geen zorg kunnen leveren. Dit zien we in het hele land gebeuren.

Jeugdzorgwerkers kunnen hun tijd zoveel beter besteden. Ze hebben te maken met complexe situaties in huizen en gezinnen waar vaak meer dan één probleem aan de hand is. Het leveren van zorg is niet te factureren door tijdschrijven; zorgverleners hebben juist het vertrouwen nodig dat zij hun kennis, ervaring en liefde voor hun werk kunnen inzetten om deze problemen te lijf te gaan.

Liberaal beleid sloopte jeugdzorg
Sinds de jeugdzorg in 2015 door de regering van VVD en PvdA is overgeheveld naar de gemeenten wemelt het van de voorbeelden van onnodige bureaucratie, te lage tarieven en harde bezuinigingen door de overheid. Veel gemeenten kiezen, als het puntje bij het paaltje komt, voor de laagste prijs en niet voor de beste zorg. Gemeenten stellen bovendien allemaal hun eigen eisen, van verantwoording op dienstroosterniveau tot het lettertype waarin cijfers en stukken moeten worden aangeleverd. Veel jeugdzorgwerkers hebben de afgelopen jaren de tijd die ze aan papierwerk kwijt zijn zien verdubbelen, of erger.

3 september stonden 3000 jeugdzorgwerkers bij de Tweede Kamer in Den Haag. Zij gaven luid en duidelijk aan dat de grens bereikt is. De extreme werkdruk, de inkoop-en aanbestedingsgekte, de papierberg en de tekorten brengen de zorg voor de jongeren die hen zo lief zijn in gevaar.

Noodsignaal zorgaanbieders
Het is dan ook volkomen logisch dat drie grote gespecialiseerde jeugdbeschermings- en jeugdreclasseringsorganisaties (De William Schrikker Groep, Het Leger des Heils en De Jeugdgezinsbeschermers) hebben besloten niet akkoord te gaan met de inkoop voorwaarden die de vijf regio’s in Noord-Holland hen stelden. Met alle risico’s van dien, maar zij kunnen niet anders dan nu een rode lijn trekken.

Gemeenten en regio’s in Noord-Holland dienen dit noodsignaal serieus te nemen. Als ze doorgaan op de nu ingeslagen weg zetten ze de jeugdbescherming en jeugdreclassering in hun provincie op losse schroeven en brengen de gemeenten in deze Noord Hollandse regio’s de jeugdzorg in hun de provincie in gevaar.

Tegelijk is de noodsituatie in Noord-Holland ook een les voor Den Haag en de rest van ons land. Zorg, en zeker de jeugdzorg is geen markt en leent zich niet voor experimenten die de kwaliteit ondermijnen, de werkdruk verhogen en het mooie vak van jeugdzorgwerkers kapot maakt.

Aan de jeugdwerkers ligt het niet
Jeugdzorgwerkers hebben namelijk hart voor onze jongeren, krijgen te maken met complexe en moeilijke situaties. Ze kiezen niet voor het werk om stapels papier in te vullen. Zij hebben niets te maken met de strijd over geld die over hun rug en die van de kinderen wordt uitgevochten.

Er is de laatste jaren hard bezuinigd op onze jeugd. Het wordt tijd die schade te herstellen. Er moet nu geld bij. Gemeenten dienen reële prijzen te betalen voor de zorg die geleverd wordt en bovenop landelijk vastgestelde verantwoordingseisen zouden gemeenten de bureaucratie verder moeten verminderen in plaats van optuigen.

Schaam je rot, los het op!
Wat ons betreft mag minister de Jonge hard ingrijpen en de gemeenten regels hierover opleggen. En de zorg-wethouders in de 25 gemeenten van Noord Holland die er een puinzooi van gemaakt hebben. Die moeten zich rot schamen en heel gauw zorgen dat de zorg voor onze jeugd en de arbeidsvoorwaarden van onze jeugdwerkers goed geregeld worden.