h

WMO: Zorg en welzijn. Praatjes vullen geen gaatjes

29 oktober 2012

WMO: Zorg en welzijn. Praatjes vullen geen gaatjes

Vanuit de landelijke overheid wordt gesteld: zorg wordt goedkoper en beter als je het dicht bij mensen organiseert. Vanuit die gedachte moeten de gemeenten zorg en welzijn gaan organiseren. Het gevolg: belangrijke regelingen zoals de bijstandsuitkering, uitkeringen voor arbeidsongeschikten, zorg en welzijn, passend onderwijs en jeugdzorg worden over de schutting gegooid, en wel met een fikse korting op de financiele middelen. Natuurlijk kan je het één en ander slim combineren en is het een mooie uitdaging om alles goed geregeld te krijgen. Maar uiteindelijk bepaald het geld dat je beschikbaar stelt wel hoeveel je kunt doen. De gemeente is druk met alle zaken die Den Haag niet meer wil doen en inmiddels heeft de gemeenteraad over het zogeheten WMO beleidsplan besloten. De SP fractie stemde tegen dit voorstel. Waarom? Ten eerste neemt de gemeente onvoldoende verantwoordelijkheid voor mensen die hulp of voorzieningen nodig. Ten tweede is het onduidelijk waarvoor je straks bij de gemeente kan aankloppen en waar je recht op hebt. Ten derde is het niet volledig.

 

Gaat het over mensen?
Ons vorige WMO beleidsplan had de titel: Werken aan kwaliteit van leven en gaf nog enige ambitie aan om de kwaliteit van leven te willen verbeteren. Dit beleidsplan heet: Hilversum voor iedereen en is gericht op wat de gemeente kan doen om de zorg bij de inwoners van Hilversum te leggen: hoe je voor jezelf of voor een ander zorgt.

Dat klinkt zo: zelfredzaamheid, zelfstandig, zelforganisatie, zelf oplossen, of zelf verantwoordelijk. Natuurlijk: wat je zelf kan moet je zelf doen, maar soms gaat dat gewoonweg niet. De SP herkent onvoldoende dat de gemeente de verantwoordelijkheid neemt voor mensen die ondersteuning of zorg nodig hebben. Het beleidsplan zegt “Iedereen doet mee en doet er toe!”, maar dan moet dat wel kunnen!

Onvoldoende aandacht voor kwetsbare mensen
In dit WMO beleid moet volgens de SP meer en speciale aandacht uitgaan naar kwetsbare groepen die door lichamelijke, psychische of communicatieve beperkingen niet of onvoldoende zelfredzaam zijn en onvoldoende in staat zijn om hun hulpvraag goed te verwoorden. Jong of oud maakt daarbij niet uit. Zij zijn vaak niet of versnipperd georganiseerd. Daardoor treden ze bijna vanzelfsprekend niet op de voorgrond. Als je voorkomt dat deze groep mensen vragen stellen (een doelstelling in dit WMO beleidsplan) kan het zijn dat alles goed gaat, maar dat hoeft niet. Het voorkomen van vragen kan ook onterecht leiden tot helemaal geen hulpvraag. Terwijl er wel hulp nodig is. De SP ziet in dit plan niet goed terug hoe de gemeente de dienstverlening aan deze mensen gaat regelen en we zullen er dus scherp op moeten letten dat deze mensen gehoord worden en krijgen wat ze nodig hebben.

Recht op zorg?
Als een deskundige bepaalt dat je zorg nodig hebt, moet je volgens de SP die zorg ook krijgen. 
In de nieuwe plannen van de gemeente staat niet beschreven hoe de gemeente hiermee wil omgaan. De wethouder heeft, na vragen van de SP, toegezegd dat er duidelijkheid zal komen over:

  • Informatie over de verschillende mogelijke regelingen
  • Hoe de toewijzing van zorg en dienstverlening zal gaan werken
  • Hoe om wordt gegaan met aanwijzingen van deskundigen

Verder zijn wij benieuwd of het mogelijk zal zijn om eenonafhankelijke second opinion te krijgen als de gemeente bepaald heeft op welke zorg, dienst of voorziening je recht hebt en mensen twijfelen aan dat besluit.

Tenslotte is het van het grootste belang dat mensen eenschriftelijk besluit over de te verlenen zorg krijgen. Of over het besluit om geen zorg te geven. Dit schriftelijke besluit is voor iedereen van belang. Dan weet je wat er afgesproken is. Zeker voor mensen geen hulp van de gemeente krijgen of deels de hulp krijgen die ze nodig hebben is dit besluit van belang. Met dit schriftelijk besluit in de hand kunnen ze en second opinion laten doen of bezwaar maken als ze het niet eens zijn met besluiten van de gemeente, desnoods bij de rechter.

Inkomenskaart
Om duidelijk te maken welke regelingen er zijn om mensen te steunen heeft de SP de wethouders zorg- en welzijn,sociale zaken en onderwijs gevraagd een inkomenskaart te maken zodat duidelijk is welke regelingen er zijn. De gemeente Maastricht heeft bijvoorbeeld zo´n inkomenskaart
Verder is het goed om regelingen op te nemen opregelhulp.nl en sites zoals bereken je recht.

Mantelzorgers als fundament
Steeds meer moet een beroep gedaan worden op familie, vrienden en vrijwilligers. Daar is op zich niets mis mee maar we zien dat veel taken die tot voor kort door een zorgverlener gedaan werden nu door vrijwilligers gedaan moeten worden. Dit vinden we een zorgelijke ontwikkeling. Zorg- en welzijn verlenen is tenslotte een beroep, waarbij vakmanschap en een bijhorende fatsoenlijke beloning vereist is.

We merken dat niet iedereen bereid is om voor een ander te zorgen en anderen de mogelijkheden niet hebben. Maar die mensen die voor een ander zorgen moeten we steunen. We hebben daarom de wethouder gevraagd om te zorgen dat iedereen bekend raakt met het mantelzorg compliment (een kleine financiële attentie) en of het mogelijk is om mantelzorgers in aanmerking te laten komen voor ondersteuning of tegemoetkomingen vanuit de gemeente. Dit kan in de vorm van respijtzorg, zodat ze even vrij zijn van de taak om voor de ander te zorgen, maar ook door bijvoorbeeld coulant om te gaan met gemeentelijke regelingen zoals een tegemoetkoming in de kosten voor de kinderopvang.

Beloven en bezuinigen
De landelijke overheid en de gemeente gaat stimulerend beleid voeren en mensen ondersteunen. Tenminste, dat zeggen ze. Maar ondertussen worden wel de (financiële) middelen afgeknepen en zien dat zeggen en doen tegengesteld is.

De gemeente wil dat mensen langer thuis wonen,
maar beknibbelt op de thuiszorg en voorzieningen

Beide ouders moeten werken,
maar we verhogen de kosten van de kinderopvang

Iedereen moet aan het werk,
maar de gemeente bezuinigd op participatie en onder het minimumloon werken moet kunnen.

We stimuleren ontmoetingsplekken,
maar de gemeente maar bezuinigt op welzijn en wijkcentra.

We investeren in preventie,
maar de gemeente bezuinigd op de GGD (Gemeentelijke GezondheidsDienst) en OGGZ (Openbare Geestelijke Gezondheidszorg)

Zelforganisaties stimuleren we,
maar de gemeente bezuinigde belangenorganisaties zoals het platform gehandicapten en anderen weg.

Zorg moet dicht bij de mensen zijn,
maar de gemeente wil één centraal loket, het liefst ook nog digitaal.

Deze tegenstellingen maken ons ongerust. We zien niet terug dat de gemeente duidelijke keuzes maakt over het investeren in zorg en welzijn en in mensen die dit nodig hebben.

Nog niet klaar
Kortom, verschillende zaken zijn onvoldoende, of nog niet, opgenomen in dit beleidsplan en daarmee is het een onvoldragen beleidsstuk. De SP leest weinig over de jeugdzorg, maatschappelijke zorg, informele zorg (o.a. mantelzorg), of het gezondheidsbeleid. Er wordt gesproken over zelforganisatie(s) zonder te beschrijven wie of wat dit zijn en de diepere gedachten over het informatie-, indicatie-, kwaliteits- en klachtenbeleid ontbreken. De ambitie is om het juiste te doen. Het landelijk beleid is ook nog niet helemaal bekend, dus verschillende plannen komen voor de uitvoering naar de raad. We zullen dan bekijken of daar de zaken voldoende zijn uitgewerkt om dan per onderwerp te beslissen of we akkoord zijn.

U bent hier