Hilversum

Op woensdag 11 juli besloot de gemeenteraad van Hilversum over de zomernota. De zomernota komt elk jaar in mei/juni uit en geeft, op hoofdlijnen, een weergave over de stand van zaken met betrekking tot de gemeentelijke aangelegenheden en de financiën. Maar wat ons betreft moet het ook gaan om ambities en ideeën voor Hilversum. Hilversum moest socialer en beter. Is dat de afgelopen tijd een beetje gelukt? En hoe gaat dat het komende (half) jaar? Lees hier de bijdrage van de SP fractie.

Geachte voorzitter en collega’s,

De bezuinigingsmaatregelen vliegen ons om de oren. Ondanks dat is de SP over enkele zaken toch tevreden. Verschillende knelpunten die door de SP zijn aangegeven zijn namelijk serieus door het college en/of raad opgepakt. Daarmee zagen we soms ook nog een beetje het sociale gezicht van deze gemeente. Maar in deze zomernota zitten harde keuzes die wij anders zouden maken.

Meerjarenbegroting
De SP is van mening dat het streven naar een sluitende meerjarenbegroting een goed uitgangspunt is. Maar of dat gaat lukken is onzeker – ondanks de bezuinigingen die zijn vastgesteld.

Bezuinigen
Het is van belang om op het feit te wijzen dat een aanzienlijk deel van de bezuinigingsopdrachten die we als gemeenteraad hebben vastgesteld nog niet zijn behaald. Bovendien moeten we nog verschillende nieuwe bezuinigingsopdrachten vaststellen en komen er, dankzij landelijk beleid, met een beetje pech nog enkele miljoenen aan bezuinigingen bij. Het voor de gemeente makkelijkste deel van de bezuinigingen lijkt nu gerealiseerd, maar we hebben nog een fors deel te gaan. Dat zal aanzienlijk moeilijker gaan. De grote klap komt als de inwoners van Hilversum, in 2013, gaan voelen wat de gevolgen van de reeds doorlopen bezuinigingsrondes en de nog volgende bezuinigingsrondes zijn. We zien dat juist de kleine dingen die de menselijke maat bepalen nu als eerste ten onder gaan, en dat is onverstandig.

Een reëel risico is dat verschillende bezuinigingsopdrachten niet gaan leiden tot de gewenste besparingen. Dat is zorgelijk.

Eigen kosten beperken
De gemeente kort talloze organisaties. Het zal niemand verbazen dat de SP ook de raad zelf voorstelt om zijn eigen kosten te beperken. Eerste oriënterende gesprekken tussen de fractievoorzitters hebben ertoe geleid dat dit bespreekbaar werd. Daar zijn we als SP blij mee. De gedachte is dat verschillende zaken zoals vergoedingen voor raadsleden de raadsfracties en representatiekosten van de raad, naar beneden kunnen. Dit zou dan 2014 in moeten gaan. Dit levert bij een bezuiniging van 15% € 96.400 per jaar op.

We kunnen er ook voor kiezen om per 2013 al enkele zaken in te laten gaan, om in navolging van wat we onze inwoners vragen, ook zelf de broekriem aan te halen. Niet later pas, maar nu!

En natuurlijk kunnen we de voordelen van de, inmiddels landelijk vastgestelde, versoberde wachtgeldregeling voor wethouders en burgemeesters, na de zomer, meenemen in de begroting. We zullen er de miljoenentekorten niet mee oplossen, maar we kunnen niet iedereen aanpakken behalve onszelf.

Als we nog meer moeten bezuinigen wil de SP, en ook andere partijen, zo bleek tijdens de discussie, tijdig kunnen bedenken op welke wijze we als raad bij moeten sturen. Daarom is tijdige en volledige informatie over de stand van zaken en bezuinigingsdenkrichtingen van belang, zodat we met elkaar niet alleen een cijfertjesdiscussie, maar ook een stevige politieke discussie kunnen voeren.

Om de algemene middelen aan te vullen stellen wij voor om het overschot van de VAM (Vuil Afval Maatschappij/GAD) gelden ad €1.417.000 ten goede te laten komen van de algemene middelen.

En voorzitter, nog een suggestie; misschien kunnen we wel, net zoals de VVD in Emmen voorstelt, ambtenaren die met een aantoonbaar kostenbesparend idee komen, belonen met een aantal procenten van het bespaarde bedrag. Ambtenaren weten zelf vaak het beste waar er efficiënter gewerkt kan worden. Nooit geprobeerd is altijd niets en het is een positieve stimulans.

Sociale Zaken, Participatie en Werkgelegenheid
Met betrekking tot het programma Sociale Zaken vindt de SP het goed dat de wethouder extra geld in de schuldhulpverlening steekt, want schulden verlammen en door de psychische last van de schulden kunnen mensen uiteindelijk ook beperkt worden in hun functioneren, met alle gevolgen van dien. Niemand heeft er wat aan als mensen met schulden daardoor ook nog hun plek in de maatschappij, hun werk verliezen. Verder is het goed dat na aandringen van de SP de uitvoering van de huishoudtoets on-hold is gezet en de wethouder ingestemd heeft met ons verzoek om de Minima Effect Rapportage uit te voeren zodat inzichtelijk gemaakt wordt welke Hilversummers het hardst getroffen worden door de bezuinigingen. De resultaten zijn er inmiddels.

Wij vragen de wethouder Sociale Zaken toe te zeggen om het minimabeleid en de Minima Effect Rapportage in september te agenderen voor de commissie samenleving. We kunnen dan bekijken welke maatregelen we willen gaan nemen voor die mensen die van een minimum inkomen rond moeten komen. Hoe sneller we dat doen hoe sneller deze mensen geholpen kunnen worden. Het geld staat gereserveerd dus dat kan ons niet tegenhouden.

Antwoord wethouder: “Het minimabeleid en de Minima Effect Rapportage kunnen pas in het najaar besproken worden”

Reactie fractievoorzitter Bianca Verweij: “De SP is van mening dat dit erg laat is. Wat ons betreft geeft wethouder Rensen met deze beslissing geen blijk van gevoel voor urgentie met betrekking tot dit beleid. Dat is onbegrijpelijk. De Minima Effect Rapportage is er en we kunnen mensen wellicht al snel helpen. Wij zien dit liever eerder. Juist in deze tijden is dat van belang!”

Ook verzoeken wij de wethouder de door de SP ingediende rapportage: Socialere keuzes maken kan wel! te betrekken bij de uitwerking van zijn voorstellen. We zijn heel benieuwd naar de mogelijkheden die de wethouder financiën ziet met betrekking tot de mogelijkheden met betrekking tot kwijtscheldingen voor bijvoorbeeld kleine zelfstandigen en bijzondere doelgroepen. We zien zijn rapportage met belangstelling tegemoet.

Verder vragen wij de wethouder met betrekking tot participatie en werkgelegenheid het programma ZIN te betrekken bij de ontwikkeling van een project voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Dit programma maakte al onderdeel uit van de dienstverlening van sociale zaken maar dreigt gestopt te worden. Over dit programma, een samenwerking tussen GGz Centraal, Versa en de sociale dienst, hebben wij goede verhalen gehoord. Door de veelal complexe problematiek van mensen die al heel lang bij de sociale dienst lopen denken wij dat de specifieke kennis van de GGZ een toegevoegde waarde is, en het programma heeft zich al bewezen. Daarnaast heeft het raakvlakken met zowel de WMO als sociale zaken.

Het programma ZIN
Het programma ZIN begeleidde afgelopen 3 jaar in Hilversum en Weesp 194 personen. De sociale dienst, VERSA welzijn en GGz Centraal werkten samen om mensen een perspectief en een begeleidingsvorm te bieden dat er op gericht is om mensen te ondersteunen bij het herstel van psychosociale problemen ten einde te kunnen re-integreren in het arbeidsproces.
Ze behaalde goede resultaten op het gebeid van dagbesteding, toeleiding naar schuldsanering,r overige hulpverlening en toeleiding naar vrijwilligerswerk of gewoon werk.

Reactie wethouder: “Ik ken het programma ZIN en zal moeten bezien of het past in het nieuwe beleidsplan sociale zaken. Het is nog niet afgeschreven ”

Zorg en Welzijn
Met betrekking tot de Zorg en Welzijn en de WMO zijn door de SP het afgelopen half jaar handvatten en knelpunten op de kaart gezet en bespreekbaar gemaakt.

Waar hebben wij ons voor ingezet:

1. De wethouder heeft op verzoek van de SP de bouwsteen kwaliteit als criterium toegevoegd aan de WMO beleidsbouwstenen en hij kwam na enig aandringen het complete inkooptraject WMO met de raad bespreken.

2. De middelen WMO zijn ook echt geoormerkt voor de WMO.

3. De 21 wenspunten van de SP met betrekking tot de inkoop huishoudelijke verzorging (thuiszorg) lijken in goede handen. In september zal duidelijk zijn aan welke wenspunten tegemoet wordt gekomen.

4. De (verboden) inkomensgrens bij de individuele vervoersvoorziening is teruggedraaid.

5. De verhuisvergoeding op maximaal € 5.000 blijft behouden.

6. Naar aanleiding van de actie ja zeker een apotheker! spant de wethouder zich in voor een avond/nachtapotheek.

7. Een woonvoorziening van de RIBW, voor 6 moeders en kinderen, kreeg extra geld waardoor deze behouden kon blijven.

8. Besloten is de eigen bijdrage GGZ (behandeling) voor mensen met een kleine beurs te vergoeden.

9. Er is een experimenteel project gestart voor huisvesting en begeleiding van dak- en thuislozen.

Met betrekking tot dit laatste project zijn wij blij dat we iets voor deze mensen doen, maar we vragen ons wel af of we niet op langere termijn ook nog een ander soort opvang nodig hebben, voor die mensen die het in de Cocon of in dit project niet redden en toch een plek nodig hebben.

Er zijn ook negatieve punten. Zo is de SP geen voorstander van de eigen bijdrage, en alle raadsfracties met uitzondering van de SP waren afgelopen juni voor de invoering van de lokale eigen bijdragen. En ondanks dat de WMO een open einderegeling is, lezen wij ook dat het beleid zo nodig aangepast wordt als we teveel geld uitgeven.Wat is teveel als je het hebt over zorg die mensen echt nodig hebben? Om die reden vinden wij het ook niet erg om bij deze zomernota € 600.000 euro bij te leggen op de WMO. Natuurlijk moeten we op onze beurs passen. Maar wethouder, als mensen zorg nodig hebben dan moeten ze die ook krijgen.

Met betrekking tot de eigen bijdrage GGZ nog een vraag.
De gemeente Huizen vergoedt ook de eigen bijdrage GGZ-verblijf als mensen met een minimum inkomen dit niet kunnen betalen. Waarom doet Hilversum dit niet? En bent u bereid om te onderzoeken om hoeveel mensen dit zou gaan, en te bezien of deze eigen bijdrage ook gecompenseerd kan worden? De verwachting is dat het een relatief klein aantal mensen is, en de kosten te overzien. Bovendien is ook dit te vergoeden uit de bijzondere bijstand.

Reactie wethouders: “We dachten dat dit geregeld was. Wellicht is het een foutje. We zullen nakijken wat er aan de hand is, en laten u dat weten”

Cultuur
Met betrekking tot Cultuur zijn we benieuwd naar de door de wethouder toegezegde nota over de totale omvorming van het cultuur beleid en de stand van zaken. We complimenteren de wethouder met de omvorming en verhuizing van Globe, die redelijk goed gegaan lijkt te zijn, en natuurlijk zijn wij nu benieuwd wat er met het pand gaat gebeuren.

We blijven het zuur vinden dat in deze tijden juist de kleine cultuur instellingen keihard mee moeten in de bezuinigingen en in veel gevallen al hun gemeentegeld kwijtraken, terwijl 2/3 van het budget naar 3 grote instellingen gaat. Dat had van ons anders gemogen.

Wethouder, de laatste zaken. Koestert u vooral het Pinetum, een pareltje bijzonder groen in ons dorp. Dan nog een laatste vraag. Bent met het Grafisch Atelier in gesprek over hun verhuizing, en de mogelijkheden die er binnen Hilversum of in de regio zijn?

Reactie wethouders: "We zullen het Pinetum koesteren. Het Grafisch Atelier heeft de verhuisgelden mogen houden. Er is wel eens met ze gesproken, maar de bal ligt bij hun. Als ze dat willen ga ik met ze in gesprek."

Openbare Orde en Veiligheid
En dan burgemeester…. de Openbare orde en Veiligheid in Hilversum. Wij zien uit naar het voorgenomen discussieblokje na het reces. Veiligheid- en onveiligheidgevoelens zijn een hot issue in Hilversum. Het is goed om te bespreken wat we daar aan kunnen doen.

We zijn blij dat de raad de rücksichtsloze bezuiniging op de brandweer heeft teruggedraaid, en gaan graag in gesprek over hoe we het één en ander dan wel gaan doen. Niet vanuit de gedachte ‘het moet goedkoper’, zoals u zei op 23 juni in het politiek café, maar vanuit de gedachte ‘hoe doen we het zo goed en veilig mogelijk voor een redelijke prijs’.

Een zorg in dit programma is de ambulance-, politie- en brandweermeldkamer. Al in 2009 oordeelde de landelijke Inspectie Openbare Orde en Veiligheid dat de regionale meldkamer niet meer voldeed aan de wettelijke eisen. De oplossing leek een regionale of bovenregionale meldkamer. Maar die lijkt, de burgemeester gehoord hebbende de afgelopen discussies, ver weg. En ook de burgemeester beaamt: het is niet goed genoeg. Maar wat doet u op korte termijn om de veiligheid bij calamiteiten te garanderen en de dienstverlening te verbeteren? Wat zijn de plannen op langere termijn? 
Wat ons betreft mag u daar best een beetje meer druk opzetten. Het gaat tenslotte om veiligheid van burgers. Burgemeester, trekt u de politieke mastodonten Burgemeester Wolfsen (Utrecht) en burgemeester Jorritsma (Almere) maar eens flink aan de staart in ons aller belang.

Reactie burgemeester: “U heeft gelijk, het is nog niet goed genoeg. Er is wel een verbeterplan in gang gezet en dat werk redelijk. 90% van de telefoontjes is binnen 1 minuut afgehandeld en afgelopen week tijdens een calamiteit bleek dat er prima gehandeld kan worden. In het licht van de nationale politie en alle ontwikkelingen is het één en ander erg lastig. Het onderwerp is van belang, heeft prioriteit, en ik hoop in oktober tijdens een raadsbijeenkomst over de veiligheidsregio weer meer informatie te geven.”

En burgemeester, als u het oud en nieuw gaat hervormen, laat u dan de mensen vooral ook feestvieren. Gaat u vooral niet alles verbieden, maar zorgt u dan ook voor dat er in elke wijk iets te doen blijft. En als u dan iets centraal organiseert is oude glorie laten herleven wellicht een leuk idee. Zoiets als een fakkel- en lampionnenoptocht met glühwein zou best kunnen.

Reactie burgemeester: “Binnenkort kom ik met een plan. Het zijn leuke ideeën”

Bouwprojecten, Wonen, Huren, Leegstand
De bouwprojecten zijn ons zorgenkindje. Meer dan eens moeten we daar extra gemeentegeld bij plussen zonder dat de we er echt iets voor terugkrijgen. We spreken over projectbeheersing, maar het college komt niet verder dan dat we waarschijnlijk zo rond 2014/2015 alles goed geïnventariseerd en op orde hebben. Liever zien wij dat dit college met het op orde brengen van de projectbeheersing een beetje door pakt.

Rondom bouwprojecten lijken wij te zien dat daarvan verschillende stilvallen, denk bijvoorbeeld aan het Langgewenst, de van Linschotenlaan, het GAK gebouw en het nieuw te bouwen “hamburger” gebouw bij het station. Wij vragen ons af, gaat dit wel goed? Wij zien toch graag inzichtelijk hoe het één en ander in elkaar zit. Daarmee is voor ons de systeemverandering o.a. met de principale toolbox noodzakelijk. Wij vragen ons ook af: wat doen de ambtenaren die met die projecten bezig zijn? En hoeveel risico zit erin als we deze projecten helemaal niet gaan realiseren? Wanneer ontvangen we daarover meer informatie? Het zal toch niet zo zijn dat er ambtenaren met de duimen zitten te draaien?

Met betrekking tot Wonen en Leegstand in Hilversum het volgende. De SP is van mening dat we moeten kiezen voor het bouwen van meer betaalbare huur- en koopwoningen. Gelukkig is de PvdA, zo blijkt uit verschillende website stukken van collega raadslid dhr. Hermans, het daar roerend mee eens. Dus denken wij: een PvdA wethouder op wonen, er komt snel boter bij de vis.

Maar helaas…er zijn vele plannen waarvan er nog niet heel veel gerealiseerd zijn, en in de plannen die wel gerealiseerd zijn zitten toch echt veel woningen die voor veel Hilversummers niet betaalbaar zijn - hetzij door een kunstmatig hoge huur, hetzij doordat de sociale koopprijs op 210 euro is vastgesteld. Niet echt betaalbaar dus. Dat zouden wij graag anders zien.

Wat de SP goed vind is het plan van aanpak leegstand, waar wat ons betreft een leegstandsverordening in opgenomen mag worden, alsook een plan van aanpak tegen de leegstand van sociale huurwoningen. De wethouder vertelde onlangs in de krant “Ik kan er eigenlijk niets aan doen”. Wel wethouder, bedenk een list. Wij houden u aan de toezegging die u deed tijdens de behandeling van het plan van aanpak leegstand. “Ik ga met de corporaties in gesprek en laat u weten wat daar uit komt”. Wij gaan ervan uit dat u niet met lege handen terug komt.

Voorzitter, we zijn sportief: dit college doet – op aandringen van de SP – ook goede dingen. Maar op de hoofdlijnen maakt dit rechtse college niet de keuzes die de SP zou maken. We stemmen daarom tegen deze zomernota.

Andere keuzes, hoe denkt de SP dat te betalen?
Wij denken dat er op allerlei gebieden slimmer ingekocht kan worden. De gemeenteraad sprak zich daarover ook al uit, maar het college pleit voor regionaal inkopen. En dat laat nu op zich wachten. Samen kan goedkoper zijn maar dat is niet per definitie het geval. Goed opletten dus.
Ook kunnen we ons ook voorstellen dat we minder geld uitgeven aan juridische procedures. Door zorgvuldig van te voren te toetsen of iets kan en mag en door zorgvuldig met conflicten om te gaan kan op dit gebied waarschijnlijk nog wel het één en ander bespaard worden.

Als het moet, mag museum Hilversum sluiten. De tentoonstellingen worden wel beter bezocht, maar we geven nog steeds teveel geld uit voor wat we ervoor terug krijgen. Ook kunnen de raadskosten naar beneden.
Voor de SP is het verhogen van de OZB bespreekbaar. Maar wij realiseren ons ook dat dit college ook al meerdere lastenverzwaringen via de OZB doorvoerde. Op dit gebied willen we zorgvuldig zijn. De rek gaat er op een gegeven moment ook uit.

We kunnen ons voorstellen dat het GAD minder bijdrage van de gemeente nodig heeft en dat de besparing daarop terugvloeit naar Hilversummers, om de gevolgen van een bescheiden OZB-verhoging weg te nemen. Zo verlichten we de totale lasten voor de Hilversummers en halen we wel meer geld binnen.

Ook op incidentele basis zijn er keuzes te bedenken die ons een slordige miljoen hadden kunnen besparen. 
Te denken valt aan: Geen groot bouwproject op het Langgewenst, niet inzetten van het topsectoren beleid, niet meedoen met de provinciale HOV buslijn plannen, en ondanks dat het een goed doel was War Child even niet en ook de investering in het grootschalige Hilversum Media Festival hadden wij niet gedaan.