Hilversum

Afgelopen woensdag mochten we hoog bezoek uit Duitsland ontvangen in het Wisselwerkgebouw naast het station: Ministerin Silke Sautenschlager van het Sozialambt van de de deelstaat Hessen kwam op werkbezoek, samen met een twintigtal raadsleden van de deelraad aldaar. Hessen is een deelstaat met 6 miljoen inwoners, dus ter vergelijking kan je zeggen dat de minister van Sociale Zaken van bijna de helft van Nederland langskwam.
Samen met het hoofd Sociale Zaken en enkele trainers van onze Wisselwerkacademie hebben we in ons beste Duits verteld over hoe de bijstandswet werkt in Hilversum.

Ze wilden graag weten hoe de nieuwe Wet Werk en Bijstand, die in 2004 is ingevoerd ons nu bevalt. De volgende vragen vielen op: "Is het echt zo dat bij iemand, die niet de gevraagde gegevens levert of niet meewerkt aan reintegratie, de uitkering gestopt wordt?" "Wat gebeurt er dan met deze mensen? Waar leven ze dan van?" "Hoe moet dit dan met mensen met jonge kinderen of mantelzorgers?" "Hoe verdedigt u dit harde beleid politiek?" 

De deelraadsleden waren met name van rechtse en midden partijen. Voor hen was het wat vreemd, dat ik, als wethouder van een linkse partij, uitlegde hoe dit beleid in elkaar zit. En dat is natuurlijk ook zo. De SP is nooit blij geweest met deze wet en is dat ook nu niet. 

Ik vertelde ze dat in Nederland ondertussen geaccepteerd is dat je iets moet doen voor je bijstandsuitkering. Je moet al je gegevens aanleveren en je moet meewerken aan het zoeken naar een baan. Dit principe is geaccepteerd en wordt breed gedragen.
Waar het op aan komt is de uitvoering. Hou je goed rekening met de situatie van de klant. Alleenstaande ouders met kinderen hebben pas weer sollicitatieplicht als de kinderen 5 jaar zijn. We houden rekening met mensen met een medische of geestelijke beperking. We kijken goed naar het reintegratietraject dat het meest geschikt is.
Het principe mag dan duidelijk zijn, de uitvoering bepaalt of inwoners krijgen waar ze recht op hebben en klantvriendelijk benaderd worden. DAT is de grote uitdaging. Net als bij de WMO het geval is hebben we te maken met een landelijke wet die we lokaal niet kunnen veranderen, maar we kunnen er wel het beste van proberen te maken. In Hilversum proberen we het met een links college dan ook zo goed mogelijk te doen. 

Als proefje hadden onze trainers een mini-stukje Wisselwerkacademie gegeven. Dat maakte goed duidelijk aan de deelraadsleden, dat het mogelijk is om allerlei kansen te benutten. Laat mensen niet aan hun lot over in de bijstand, maar laat ze groepsgewijs ontdekken wat ze kunnen en willen en hoe ze samen allemaal een volgende baan kunnen bemachtigen. En dat mini-stukje training viel goed in de smaak. (Nog een kleine anekdote: men moest een oefening in groepjes doen. Toen iemand alleen zat te werken en de trainer haar daarop aansprak zei ze: "Ja, maar mensen naast me zijn van een andere partij." Kennelijk spreekt dit voor zich in Duitsland). 

Het was leuk om de Nederlandse en de Hilversumse situatie uit te leggen aan de Duitse delegatie. Al valt een genuanceerd debat in het Duits niet mee, hoor. 

Karin Walters, wethouder